strona glówna :.: opracowania :.: zadania :.: encyklopedia :.: download :.: kontakt :.: linki

:: A : B : C : D : E : F : G : H : I : J : K : W ::

Encyklopedia ciekawych

HASŁA

Halleya kometa | Harmoniczne | Herz | Hologram | Hydraulika

Halleya kometa

Kometa Halleya, choć nie największa i nie najjaśniejsza, jest chyba najsłynniejszą z komet. Jej okres obiegu wokół Słońca wynosi 76 lat. Pierwsza wzmianka o zaobserwowaniu komety pochodzi z 239 r. p.n.e. Orbita komety Halleya z jednej strony zbliża się do Słońca, z drugiej sięga aż po orbitę Plutona. W 1705 r. astronom angielski, Edmund Halley wyliczył, że kometa powinna wrócić w 1758 r. Jego przepowiednia sprawdziła się, co było dowodem, że prawo grawitacji wyjaśniające ruch planet i Księżyca stosuje się również do komet. Ostatni raz kometa Halleya przelatywała w pobliżu Ziemi w 1986 r. Na jej spotkanie wysłano aż sześć statków kosmicznych, z czego trzy przeleciały przez warkocz komety. Gazy i pyły ulatniające się z jądra komety rozciągają się w warkocz o długości równej niekiedy połowie odległości między Ziemią a Słońcem. Samo jądro topnieje wtedy do postaci niewielkiej bryły o rozmiarach 12 na 6 krn.
Ostatnie zbliżenie komety Halleya do Ziemi miało miejsce w 1986 r. W2024 r. kometa osiągnie najbardziej oddalony od Słońca punkt swej orbity.

wstecz

Harmoniczne

Harmoniczne są to różne częstotliwości, z jakimi dane ciało może drgać. Na przykład, rozciągnięta i umocowana na dwóch końcach struna może drgać w ten sposób, że powstają wzdłuż niej fale o różnej długości fali. O drganiach, które wywołują falę o największej długości, mówi się, że mają częstotliwość podstawową. Drgania wywołujące fale dwa, trzy, cztery razy krótsze dają wielokrotność częstotliwości podstawowej i to są właśnie kolejne harmoniczne. Każda struna ma swoje harmoniczne, to samo można powiedzieć o dźwięku wydawanym przez fujarkę.

Nuty na pięciolini odpowiadają dźwiękom o określonej częstotliwości. Różne brzmienia instrumentów muzycznych zależą od właściwej dla każdego z nich mieszanki harmonicznych nuty podstawowej.

Seria dźwięków harmonicznych wydawanych przez drgającą strunę w fortepianie. Pozycje nut na klawiaturze fortepianu, odpowiadające tym harmonicznym, pokazane są poniżej. Kiedy pokazane klawisze są wciśnięte powoli, bez wydawania dźwięku, a dolny klawisz C uderzony mocno, harmoniczne dają rezonans.

wstecz

Herz

Herc (Hz) jest w układzie SI jednostką częstotliwości. Herc to jedno drganie na sekundę lub jeden pełny cykl w ruchu falowym na sekundę. 10 Hz oznacza więc dziesięć drgań lub cykli na sekundę, itd. Kiloherc (kHz) to 1000 powtórzeń na sekundę, a megaherc (MHz) - 1000000. Ludzie słyszą dźwięki o częstotliwości od 20 Hz do 20 kHz. Fale radiowe mają częstotliwość od 200 kHz do 100 MHz. Nazwa jednostki częstotliwości pochodzi od Heinricha Hertza, niemieckiego uczonego, który jako pierwszy udowodnił istnienie fal radiowych.

 

 

wstecz

Hologram

Hologram to trójwymiarowa fotografia. Obiekty trójwymiarowe mają długość, szerokość i wysokość. Aby wykonać trójwymiarowe zdjęcie, trzeba rozszczepić promień lasera na dwa oddzielne promienie. Jedna wiązka promieni skierowana zostaje na fotografowany przedmiot, a następnie odbijana z powrotem na płytę lub BLO} fotograficzną. Druga wiązka pada bezpośrednio na płytę fotograficzną. Obie wiązki interferują i na płycie powstaje obraz interferencyjny, zawierający zakodowaną informację o wyglądzie przedmiotu z uwzględnieniem stosunków przestrzennych. Jest to hologram, stanowiący pozornie bezładną kombinację prążków i pierścieni, która w niczym nie przypomina fotografii. Aby otrzymać trójwymiarowy obraz holografowanego przedmiotu, należy oświetlić hologram wiązką światła z lasera. Odtwarzany w postaci trójwymiarowego obrazu przedmiot można oglądać z różnych stron chodząc wokół niego. W przyszłości hologramy mogą zostać wykorzystane w systemach komputerowej pamięci. Znacznie trudniej jest wykonać hologram niż zwykłą foto graf Jakiekolwiek drgania czy wibracja w trakcie holografowania mogą wpływać na uzyskany obraz interferencyjny. Mimo to coraz bardziej rozpowszechnia się wykorzystanie techniki hologramowej, zwłaszcza w przypadku projektowania różnego rodzaju reklam i dekoracji. W przemyśle coraz chętniej sięga się po hologramy w celu wykonania precyzyjnych pomiarów i obserwacji. W niedalekiej przyszłości może powstać trójwymiarowa telewizja wykorzystująca metodę holografii.

Dzięki holografii te zapisane na płaskiej płycie obrazy można odtworzyć w postaci trójwymiarowej.
Wykonywanie hologramów stało się możliwe dzięki ja stosowaniu spójnego promieniowania lasera. Rozszczepienie światła lasera na dwie wiązki pozwala na płycie fotograficznej zapisać trójwymiarowy obraz.

wstecz

Hydraulika

Hydraulika to dziedzina techniki zajmującej się zachowaniem PŁYNÓW. Poznanie tych zagadnień jest bardzo ważne przy projektowaniu tam, portów i doków, gdzie Woda płynie w ot wartych kanałach i rzekach oraz sieci wodociągowych i innych systemów, gdzie woda zamknięta jest w rurach. Istnieją także maszyny hydrauliczne poruszane pod wpływem ciśnienia cieczy. Jeśli na obu końcach rury wypełnionej olejem dopasowane są ruchome tłoki, to popchnięcie jednego z nich spowoduje ruch drugiego. W ten sposób siła przekazywana jest z jednego końca rury na drugi. Niektóre koparki i dźwigi działają na tej zasadzie; dzięki hydraulicznym siłownikom podnoszą one ciężkie ładunki. Siłownik hydrauliczny to cylinder z dopasowanym szczelnie tłokiem z jednej strony. Pompowanie oleju z drugiej strony powoduje wypychanie tłoka. Połączywszy kilka siłowników hydraulicznych z układem dźwigni można bardzo precyzyjnie podnosić i opuszczać ładunki. Podnośniki samochodowe, wykorzystywane przy dokonywaniu napraw, działają często w ten sam sposób. Ciężarówki-wywrotki są wyposażone w hydrauliczny podnośnik, który przechyla tylną część i wysypuje ładunek.

Aby zrobić hamulec hydrauliczny, musisz mieć dwie plastikowe strzykawki, cienką rurkę plastikową, kółko od jakiejś zabawki kawałek gumowej podkładki. Umocuj koło i jedną ze strzyka wek na drewnianych klockach. Na końcu tłoka tej strzykawki przymocuj podkładkę hamulcową. Potem połącz szczelnie strzykawki rurką napełnij je wodą, Wpraw koło w ruch, a następnie naciśnij na tłok drugiej strzykawki. Jeśli prawidłowo ustawiłeś hamulec koło się zatrzyma.
Tłoki o różnej średnicy pozwalają zwiększyć działającą silę, tak jak w podnośniku hydraulicznym. Duże przesunięcie małego tłoka powoduje znacznie mniejsze przesunięcie dużego tłoka, ale za to duży tłok działa ze znacznie większą siłą.

wstecz