2007-03-30 Ostatnia modyfikacja.
Zadanie i rozwiązanie pochodzi ze strony Fizyka Jamnika
Jakim wzorem będzie wyrażał się okres drgań
wahadła matematycznego o długości l
a) w
windzie poruszającej się ze stałą prędkością,
b) w
windzie poruszającej się w górę ze stałym
przyspieszeniem a,
c) w windzie
poruszającej się w dół ze stałym przyspieszeniem
a,
d) w windzie spadającej
swobodnie?
l - długość wahadła
Okres drgań wahadła matematycznego:
Siła bezwładności:
II zasada dynamiki Newtona:
T = ?
a)
Winda porusza się ze stałą prędkością.
Oznacza to, że nie posiada ona przyspieszenia, czyli a =
0. Wzór na okres zależy tylko od przyspieszenia (długość
nici jest dana i wynosi zawsze l), a ponieważ ono
się nie zmienia, to okres w tym przypadku wynosi
b)
Winda
porusza się ze stałym przyspieszeniem a. Zakładamy,
że przyspieszenie to jest mniejsze od przyspieszenia
ziemskiego g. Jak to bywa w układach
nieinercjalnych (nieinercjalny - ponieważ kulka znajduje się w
poruszającej się windzie) pojawia się siła bezwładności,
skierowana przeciwnie do zwrotu przyspieszenia (patrz
rysunek). Wtedy wypadkowa siła wynosi
Wzór na okres drgań wahadła zapiszemy jako
gdzie
aW oznacza przyspieszenie
wypadkowe.
Zawsze pisaliśmy w tym wzorze wartość
g bo uznawaliśmy, że na wahadło nie działa żadna
inna siła poza siłą ciężkości. Teraz jednak jak widzimy dzieje
się inaczej.
Z drugiej zasady dynamiki wiemy, że
przyspieszenie wypadkowe to iloraz siły wypadkowej przez masę
Stąd nasz okres wynosi:
c)
Rozumowanie jest podobne jak w
przypadku b).
Teraz przyspieszenie skierowane jest w drugą
stronę, stąd siła wypadkowa będzie równa
Stąd okres wynosi:
d)
A to
jest przypadek czysto teoretyczny. Winda się urwała i spada
swobodnie, czyli z przyspieszeniem ziemskim g.
Czyli uwaga - siła ciężkości równoważy siłę wypadkową!
Stąd teraz okres wynosi
Jak to?! Przecież nie można dzielić przez zero! I to jest oczywiście prawda. To zero to wartość umowna. Wartość infinityzalna, czyli nieskończenie mała. Jak długość sznurka podzielimy przez wartość nieskończenie małą, otrzymamy wartość nieskończenie dużą. A pierwiastek z nieskończoności to oczywiście nieskończoność, nawet jak ją pomnożymy przez 2π. Stąd trzeba napisać, że